воскресенье, 30 июня 2013 г.
Անեկտոդներ
Քահանան եկեղեցում նկատում է մի տղամարդու,որը երկու ժամից ավելի ջերմեռանդ աղոթում էր:Նա մոտենում է աղոթողին և կարեկցաբար հարցնում.
-Զավա'կս-ես տեսնում եմ, որ դու աստվածասեր մարդ ես:Ես համոզված եմ,որ քո աղոթքը լսելի կլինի:
-Ավաղ,ես հավատացած չեմ,որ իմ խնդիրքը կկատարվի:
-Իսկ դու ինչ ես խնդրում աստծուց:
-Ես խնդրում եմ,որ միշտ աշխատանք ունենամ,որ միշտ կարողանամ ապահովել իմ ընտանիքի ապրուստը:
-Հանգիստ եղիր,ես էլ կաղոթեմ քեզ համար,իսկ դու ինչ արհեստի տեր ես:
-Ես դահիճ եմ.......
"ԵԶԸ"
Հոգի կանչող կինը կանչում է իր հանգուցյալ ամուսնու ոգուն.
-Այդ դու ես,Միխաիլ,հարցնում է կինը:
-Ես եմ,սիրելիս:
-Դու հիմա որտեղ ես գտնվում:
-Մի հիանալի մարգագետնում,որտեղ լիքը կովեր են:
-Խեղճ ամուսինս,երևի սարսափելի տխուր ես:
-Օ', ո'չ թանկագինս:Չէ,որ ես հիմա եզ եմ
"Թանկության Պատճառը"
Մի գնորդ կենդանաբանական խանութում հետաքրքրվեց սիամական կատվի գնով:
-Ինչ արժե այդ կատուն:
-800 զլոտ:
-Ա'յ քեզ բան,-զայրանում է գնորդը:-Մի շաբաթ առաջ դա կիսով չափ էժան էր:
-Այո-հաստատում է վաճառողը,բայց այս երկու շաբաթվա ընթացքում նա կերել է իմ երկու ամենաթանկագին թութակները:
-Ինչ արժե այդ կատուն:
-800 զլոտ:
-Ա'յ քեզ բան,-զայրանում է գնորդը:-Մի շաբաթ առաջ դա կիսով չափ էժան էր:
-Այո-հաստատում է վաճառողը,բայց այս երկու շաբաթվա ընթացքում նա կերել է իմ երկու ամենաթանկագին թութակները:
"Լավ Անասնաբույժը"
Երկու առյուծ վանդակում նայում են դեղորայքի արկղի պարունակությանը և հաստ ապակիներով ակնոցներին:
-Նա լավ անասնաբույժ էր,-ասում է առյուծներից մեկը:
-Այո',-համաձայնվում է երկրորդը,-ափսոս,որ ոչ մի կտոր չմնաց:
-Նա լավ անասնաբույժ էր,-ասում է առյուծներից մեկը:
-Այո',-համաձայնվում է երկրորդը,-ափսոս,որ ոչ մի կտոր չմնաց:
"Հռչակավոր Գրողը"
Մի գրող խոստովանում է իր ընկերոջը.
-Տասը տարի է գրում եմ և միայն այժմ, տասնմեկերորդ տարում հասկացա,որ անտաղանդ եմ:
-Եվ դադարեցիր գրել:
-Դժբախտաբար արդեն ուշ է,ես դարձել եմ հռչակավոր գրող:
-Տասը տարի է գրում եմ և միայն այժմ, տասնմեկերորդ տարում հասկացա,որ անտաղանդ եմ:
-Եվ դադարեցիր գրել:
-Դժբախտաբար արդեն ուշ է,ես դարձել եմ հռչակավոր գրող:
Ուինստոն Չերչիլի Մարգարեությունը
-Հիմա,պարոն Մորուա,-կտրուկ ասաց նա,-վեպեր գրելու ժամանկ չէ':Այո':Եվ ոչ էլ կենսագրություններ գրելու ժամանակը:
Ես տագնապով նայեցի նրան:
-Այժմ պետք է միայն մի բա'ն գրել` ամեն օր մի հոդված... Եվ յուրաքանչյուր հոդվածում պետք է բոլոր ձևերով կրկնել նույն բանը` Ֆրանսիական ավիացիան,որը մի ժամանակ ամենալավն էր աշխարհում,անշեղորեն կորցնում է իր հզորությունը,և այսօր գրավում է չորրորդ կամ հինգերորդ տեղը...գերմանական ավիացիան,որը նախկինում առհասարակ գոյություն չուներ,ուր որ է առաջինը կդառա աշխարհում... Վե'րջ... ուրիշ ոչինչ...եթե դուք ամբողջ ձայնով բղավեք այդ մասին և ստիպեք ֆրանսիացիներին լսելու ձեզ,դուք ձեր երկրին շատ ավելի մեծ ծառայություն կմատուծեք,քան եթե նկարագրեք կնոջ սերն ու տղամարդու փառասիրությունը:
Ես պատասխանեցի,որ,ցավոք,շատ քիչ եմ հասկանում ավիացիայից և բարոյական ոչ մի իրավունք չունեմ դատողություններ անելու այդ մասին,որ եթե ես ձեռնամուխ լինեմ ոչ իմ գործին,ինձ ոչ ոք չի լսի,ուստի ավելի լավ է չհետևեմ իր խորհրդին և առաջվա պես վեպեր ու կենսագրություններ գրեմ:
-Իզուր,-պատասխանեց Չերչիլն իր վստահ,հեգնական ձայնով,որին հազիվ նկատելի ակցենտն առանձնահատուկ յուրօրինակություն ու անկրկնելի հմայք էր տալիս,- իզուր...Այժմ միակ թեման,որը պետք է իսկապես հուզի ֆրանսիացիներին,-այն վտանգն է,որ իրենից ներկայացնում է գերմանական ավիացիան...քանզի գերմանական ինքնաթիռները կարող են կոծանել ձեր երկիրը... մշակույթը,գրականությունը` այդ ամենը հիանալի է,պարոն Մորուա,սակայն առանց ուժի օգնության մշակույթը դատապարված է կործանման:
Ես չգրեցի այն հոդվածները,որոնք պահանջում էր ինձնից Ուինստոն Չերչիլը, և հիմա դառնորեն ափսոսում եմ դրա համար
Անդրե Մուրուա 1941 թվական
суббота, 29 июня 2013 г.
Անդրե Մորուա` մտքեր
Մեծարանքը գրեթե միշտ վերջանում է նրա վիրավորանքով,ում մեծարում են:
Ամեն ոք,ով մինչև քառասուն տարեկան դառնալը չի կորցրել վիճելու հակումը,երբեք ինչպես հարկն է չի սիրել ճշմարտությունը:
Քաղաքական գործիչների ու դասախոսների մոտ հռետորության սովորությունը դրսևորվում է նաև առօրյա կյանքում:
Անսխալ միտքը,հաճախ կրնելու դեպքում,կորցնում է ուժը:
Մարդկանց մեծ մասի մոտ դանդաղաշարժությունն ու ծուլությունն ուժեղ են նույնիսկ նրանց փառասիրությունից:
Այստեղից էլ` հիմարների հաջողությունը:
Վիճաբանության մեջ ամենադժվարը ոչ այնքան իր տեսակետը պաշտպանելն է,որքան այն հստակ պատկերացնելը:
Զրույցը սկսելով ձեր ընդդիմախոսի տեսակետի հանգամանալից շարադրումից,դրանով իսկ դուք կզրկեք նրան հենարանից:
Սրամիտ լինելը քիչ է:Պետք է նաև լինել բավականաչափ սրամիտ,չափից ավելի սրամիտ չլինելու համար:
Լրջության նկատմամբ իմ հակումը հանգեցնում է այն բանի,որ առավելագույն հաճույքը ստանում եմ երեխաների հետ զրուցելուց:
Շատ հեշտ է մանրուքներում իր վրա ծիծաղելը,եթե հիանում ես քեզնով մեծ բաներում:
Այն,ինչ տղամարդիք անվանում են կանացի դատարկաբանություն,հաճախ ոչ այլ ինչ է,եթե ոչ ամոթխածություն:
Որոշ կանանց մոտ հպարտությունն այնքան է գերիշխում ամաչկոտությանը,որ նրանք հաճույքով խոստովանում են այն զանցանքները,որոնք չեն կատարել:
Ցինիզմը վտանգավոր է ամենից առաջ այն պատճառով,որ չարությունը բարձրացնում է առաքինության աստիճանի:
Վլադիմիր Վիսոցկի` "Ենգիբարովի Հանդիսատեսներից"
Ծաղրածուն գող էր. և ամեն անգամ
Տխուր պահեր էր միայն գողանում.
Իր պիտույքները` գրիմ թե կեղծամ,
Ծաղրածուների ուրիշ նվիրում:
Ընդմիջումների լուսավոր պահին
Աննկատ, հանգիստ ու թեթևասահ
Հայտնվում էր նա հանդիսատեսին`
Երբեմն գլխին հիմար մի թասակ:
Երես է տվել ամեն ձեռնածու
Մեր ծիծաղատենչ փողոտ դիտողին,
Գոռում է ահա. «Սա ի՞նչ ծաղրածու,
Էլ ի՜նչ ծաղրածու` անծիծաղելի»;
Մենք էլ փնթփնթում, նետում ենք հատ-հատ.
«Թե դուրս ես եկել, դե ծիծաղեցրու»,
Իսկ նա մեր հոգուց այնպես աննկատ
Հենց այդ նույն պահին թախիծ է կորզում:
Կասկածում ենք դեռ, թե մեր այս դարում
Կրկես ունենանք համաշխարհային,
Սակայն ծաղրածուն այսքան դառնարյուն,
Այսքան անկենդան ու մռա՞յլ լինի...
Իսկ նա, որ կարծես չքվել էր, կրկին
Հայտնվել է ու ձեռքերով սահուն
Պիջակներ հագած մեր հոգու ներքին
Գրպաններից է թախիծ գողանում:
Անզուգական Բեռնարդ Շոուն` մաս 4` Ոսկե կանոնն ասում է` չկան ոսկե կանոններ
1. Ով կարողանում է` անում է, ով չի կարողանում` սովորեցնում է:
2. Մեր դժբախտությունը կայանում է նրանում, որ մենք չափից շատ ժամանակ ունենք մտածելու` արդյոք երջանի՞կ ենք մենք, թե ոչ:
3. Երբեք մի մատնանշեք սխալները, եթե չգիտեք, թե ինչպես ուղղել դրանք:
4. Ավելի լավ է ապրել կրքոտ կնոջ հետ, քան ձանձրալի: Ճիշտ է նրանց երբեմն խեղդում են, բայց հազվադեպ են լքում:
5. Այնտեղ, ուր չկա կամք, չկա և ճանապարհ:
6. Զգուշացիր նրանից, ով չի պատասխանել քո հարվածին:
7. Եթե դուք սկսեք անձնազոհությամբ հանուն նրանց, ում սիրում եք, ապա կավարտեք ատելությամբ նրանց հանդեպ, ում ձեզ զոհաբերել եք:
8. Ի՞նչ է բարձունքը. վերջին քայլն անկումից առաջ:
9. Ժողովրդավարությունը փուչիկ է, որը կախված է ձեր գլխավերևում և ստիպում է անընդհատ նրան նայել, մինչ ուրիշները ձեր գրպաններն են փորփրում:
10. Ինչ-որ բան իմանալու միակ միջոցն ինչ-որ բան անելն է:
11. Ճարտարապետներն իրենց սխալները բաղեղի տակ են թաքցնում, տնային տնտեսուհիները` մայոնեզի, իսկ բժիշկները` հողի:
12. Ընդհանուր առմամբ իշխանությունը չի փչացնում մարդկանց, բայց փոխարենը հիմարները, երբ իշխանության ղեկին են` փչացնում են իշխանությունը:
13. Ատելությունը վախկոտի վրեժն է` իր կողմից զգացած վախի համար:
14. Ասա մարդուն, որ երկնքում 978301246569987 հատ աստղ կա, և նա կհավատա, բայց փակցրու «Նոր է ներկված» ցուցանակ, և նա անպայման կստուգի դա:
15. Կյանքում երկու ողբերգություն կա. մեկը` չհասնել քո ամենամեծ երազանքին, երկրորդը` հասնել:
16. Տվեք սնահավատ մարդուն գիտություն, և նա այն սնահավատության կվերածի:
17. Մենք իրավունք չունենք սպառել երջանկությունը` չվերարտադրելով այն:
18. Գիտությունը երբեք չի լուծում մի որևէ հարց` միևնույն ժամանակ տասնյակ նոր հարցեր չառաջադրելով:
19. Անձնազոհողությունը մեզ հնարավորություն է տալիս զոհել ուրիշներին առանց խղճի խայթի:
20. Այնքան շատերն են կարծում, թե բարի սիրտ ունեն, մինչդեռ դա ընդամենը թույլ նյարդերն են:
21. Ազատություն նշանակում է պատասխանատվություն: Ահա թե ինչու մարդկանց մեծամասնությունը վախենում է դրանից:
22. Ոսկե կանոնն ասում է` չկան ոսկե կանոններ:
Օսկարակիր Ֆիլմեր` Կնքահայրը
Կրիմինալ ժանրի վեպերի հանրահայտ հեղինակ Մարիո Պյուզոյի ոչ պակաս հանրահայտ“The Godfather” եռապատման էկրանավորումը: Ֆիլմի հեղինակների սցենարական փոփոխությունները գրեթե աննշմարելի են, և կինոնկարի բոլոր 3 սերիաները արտացոլում են Պյուզոյի համապատասխան գրքերի գործողությունները:
“The Godfather” եռապատման երկրորդ ֆիլմը պարբերաբար վերադառնում է անցյալ և ներկայացնում Վիտո Կորլեոնեի երիտասարդությունը և հանցագործ աշխարհում
Գլխավոր դերերում: Մարլոն Բրանդո (դոն Վիտո Կորլեոնե), Ալ Պաչինո (Մայքլ Կորլեոնե), Ալ Լեթիերի
(Սոլոցցո) /մաս I
Ալ Պաչինո (դոն Մայքլ Կորլեոնե), Ռոբերտ Դե Նիրո (Վիտո Կորլեոնե) /մաս II
Ալ Պաչինո (դոն Մայքլ Կորլեոնե) /մաս III
Ֆիլմի պատասխանատու: Ֆրենսիս Ֆորդ Կոպոլա
Սցենարի հեղինակ: Մարիո Պյուզո
Էկրանավորումը: 1972 (ԱՄՆ) /մաս I
1974 (ԱՄՆ) /մաս II
1990 (ԱՄՆ) /մաս III
Մրցանակներ: 3 Օսկար և 19 այլ /մաս I
6 Օսկար և 7 այլ /մաս II
7 Օսկարի հավակնորդ /մաս III
Աղբյուրը` www.filmaser.com
среда, 26 июня 2013 г.
вторник, 25 июня 2013 г.
Հայ Մեծեր` Վիլյամ Սարոյան մաս 3
1. Ես հայերեն չեմ գրում, բայց աշխարհին նայում եմ հայերեն։
2. Ափսոս, որ չեն հորինել այնպիսի մի մրցանակ այն գրողների համար, ովքեր կարողանում են խուսափել աշխարհին ևս մեկ անպետք գիրք նվիրելու գայթակղությունից:
3. Հայերենը հայուն խորհուրդն է:
4. Երբեմն ես մտածում եմ, որ հարուստ մարդիկ պատկանում են բոլորովին մեկ այլ ազգության, անկախ այն բանից, թե ինչ ազգություն ունի նրանցից յուրաքանչյուրը։
5. Ինչքան շատ ենք սպասում, այնքան ավելի քիչ բան պիտի ակնկալենք:
6. Յուրաքանչյուրը, ով երբևէ ճաշակել է տխրությունը, չունի տարիք:
7. Սերն անմահ է և անմահություն է տալիս այն ամենին, ինչ մեզ շրջապատում է: Իսկ ատելությունը րոպե առ րոպե մահանում է:
8. Ամենուր բարին փնտրիր, իսկ գտնելով` ի ցույց դիր աշխարհին, և թող նա ազատ և հպարտ լինի:
9. Հայոց լեզվի ուսուցումը հավատքի հարց է:
10. Հիմարը, ով հաճույք է փնտրում ամեն պահի, արդյունքում հայտնաբերում է, որ յուրաքանչյուր ժամ իրեն միայն հուսահատություն և դատարկություն է բերում:
11. Տարօրինակ է, բայց հայրենիքդ սկսում ես իսկապես սիրել միայն այն ժամանակ, երբ նա դժվարության մեջ է, մնացած ժամանակ ընդունում ես այն սովորականի պես, այնպես ինչպես ծնողներիդ:
12. Յուրաքանչյուր երեխա ուզում է մեծերի մեջ մանկական ինչ-որ բան գտնել: Եվ, եթե արդեն գտնի դա ինչ-որ մեկի մեջ` կսիրի այդ մարդուն բոլորից առավել:
13. Միայն հիմարներն են ձգտում կատարելության, որը ոչ այլ ինչ է, քան մահը:
14. Աղոթքը դա օվկիանոս է, որը դառնում է ավելի ընդարձակ, ինչքան ավելի հեռու ես լողում նրա մեջ:
15. Առաջ ես մտածում էի, որ մարդն այլևս չի լացում, երբ մեծանում է, բայց պարզվեց, որ հենց այդ ժամանակ է նա սկսում լացել` հասկանալով, թե ինչ է կատարվում աշխարհում:
16. Ամեն ճիշտ բան անմահ է։
Կապիկն ու Գորտը
-Այնտեղ, ներքևում բարձիթողի արված մի դաշտ կա, արի գնանք այնտեղ բրինձ ցանենք, կհասնի` միասին կուտենք...
- Ի՞նչ կա որ, - համաձայնում է գորտը, - կարելի է: Գնանք միասին հողագործություն անենք: Հենց վաղն էլ կսկսենք:
Այդպես էլ պայմանավորվում են:
Հետևյալ օրը գորտը գալիս է կապիկի մոտ և ասում.
- Այսօր եղանակը լավ է: Գնանք մեր հողը թոխրենք:
Իսկ կապիկը նրան պատասխանում է.
- Ափսոս, այսօր չեմ կարող` փորս ցավում է :
Ինչ արած` գորտը մենակ է գնում հողը թոխրելու: Նա փխրեցնում է դաշտը և նորից գալիս կապիկի մոտ:
- Գնանք, - ասում է, - բրինձը ցանենք եղանակն այսօր լավ է...
Կապիկն ռեխը ծռմռելով պատասխանում է.
- Օ~ֆ, այսօր մեջքս այնպես է ջարդվում, որ ցավերին չեմ դիմանում: Դե դու ինձ հարգիր և մենակ աշխատիր:
- Ի՞ նչ արած, ոչինչ անել չեմ կարող, - ասում է գորտն ու գնում է բրինձը ցանելու:
Բրինձը ցանում է ու նորից գալիս է կապիկի մոտ.
- Գնանք դաշտ, այսօր իսկական քաղհանի օր է:
- Չեմ կարող, - ասում է կապիկը, - երեկ ծառից ընկա, թևս վիրավորեցի: Դու ինձ ներիր և մենակ գնա աշխատիր:
- Ահա թե ինչպիսին ես դու... Բայց ի՞նչ արած, ոչինչ անել չեմ կարող:
Գորտը մենակ գնում է քաղհանում:
Բրինձը շատ լավ աճում, բարձրանում է, գորտը նորից է գալիս կապիկի մոտ:
- Դ'ե, կապիկ մեր բրինձն արդեն հասել է, գնանք հնձելու:
Իսկ կապիկը դարձյալ հրաժարվում է.
- Գո'րտ, ներիր խնդրում եմ, Գորշուկ մորաքույրս հիվանդ է պետք է տեսակցության գնամ:
Գորտն ստիպված մենակ է գնում բրինձը հնձելու, չորացնելու, կալսելու և սանդում ծեծելու:
Վերջապես ստացվում է մաքուր, զտված բրնձի հատիկներ:
Կապիկը գալիս է տեսնում և ասում.
- Ա~յ քեզ բրինձ, միայն գիտե՞ս ափսոս է այդպես ուտելը: Արի միասին բլիթներ պատրաստենք:
- Համաձայն եմ, համաձա'յն, - ասում է գորտը:
Նրանք պատրաստում են բրնձի բլիթները, բայց կապիկը էլի իրենն է պնդում.
- Բլիթները այս ձևով ուտելը մի բանի նման չէ: Արի դրանք սարից գլորենք: Ով առաջինը կհասնի բլիթներին` թող նա էլ ուտի: Ասում է կապիկն ու բրնձի բլիթները գլորում ցած` դեպի հարթավայրը, և որպեսզի շուտ հասնի, ինքն էլ է ցատկում նրանց ետևից: Կապիկը վազում է ու տեսնում որ բլիթները չկան:
- Ա~յ քեզ բան...
Կապիկը ետ է վերադառնում և կես ճանապարհին տեսնում, որ սարից գլորած բրնձի բլիթները բոլորը մնացել էին եղեգնուտում և գորտը նրանց կողքին նստած, երկու թշերն ուռցրած, խժռում էր:
понедельник, 24 июня 2013 г.
Ալբերտ Այնշտայն` Պետք է սովորել խաղի կանոնները, իսկ հետո խաղալ բոլորից լավ
Այս կյանքում երկու անսահման բան կա՝ տիեզերքը և մարդկային հիմարությունը: Ընդ որում՝ տիեզերքի հարցում ես վստահ չեմ:
Հավատացեք ձեր հաջողությանը հակառակ բոլորին:Կա կյանքն ապրելու միայն երկու եղանակ: Առաջին. կարծես հրաշքներ գոյություն չունեն: Երկրորդ. կարծես շուրջդ միայն հրաշքներ են:
Տրամաբանությունը կօգնի ձեզ <<Ա>> կետից հասնել <<Բ>> կետը: Երևակայությունը կտանի ձեզ դեպի ցանկացած կետ:
Ես ամիսներով և տարիներով մտածում եմ ու մտածում:Իննսունինն անգամ արդյունքը սխալ է, 100-րդին ես ճիշտ եմ:
Անիմաստ է անել միևնույն բանը և սպասել ուրիշ արդյունքների:
Երևակայություը կարևոր է գիտելիքներից:Դու երբեք չես լուծի խնդիրը, եթե սկսես մտածել այնպես, ինչպես նրանք, ովքեր այն ստեղծել են:
Քրք Քըրքորյան` Հաջողակը
1939 թվականին, երբ Քըրքորյանն արդեն մտածում էր պրոֆեսիոնալ բռնցքամարտիկ դառնալու եւ օրվա հացը սպորտի միջոցով վաստակելու մասին, նրան քար շարելու վարձեց Թեդ Օ՚Ֆլաերթին։ Աշխատանքի ընթացքում նրանք զրույցի բռնվեցին, եւ Թեդն առաջարկեց Քըրքին զբոսնել իր երկտեղանի փոքրիկ ինքնաթիռով։ Մի քանի օր անց Քըրքորյանն առաջին անգամ օդ բարձրացավ եւ արդեն հաջորդ առավոտյան նորից եկավ թռիչքադաշտ։ Պրոֆեսիոնալ բռնցքամարտիկ դառնալու իր ծրագրերի մասին այլեւս չէր էլ հիշում։
Մի տարի անց Քըրքը զգաց, որ պատրաստ է դառնալ օդաչու եւ գնաց առաջին կին օդաչուներից մեկի՝ Պանչո մականունով Ֆլորենս Բարնսի դպրոց։ Դպրոցը տեղավորված էր Մոջավ անապատում գտնվող «Երջանիկ հատակ» ռանչոյում, որտեղ ներկայումս Էդվարդս ռազմաօդային կայանն է։
Ճիշտ է, ուսման վարձը վճարելու համար Քըրքը փող չուներ։ Այդժամ նա առաջարկեց փոխհատուցել դա՝ ռանչոյում աշխատանքով։ Բարնսին առաջարկը դուր եկավ, եւ նրանք համաձայնության եկան։ Այդուհետ, օդաչուական դասերի միջեւ Քըրքորյանը կթում էր կովերին ու հավաքում գոմաղբը։ Եւ վեց ամիս անց ստացավ ոչ միայն օդաչուի արտոնագիրը, այլեւ մշտական աշխատանք Ֆլորենս Բարնսի դպրոցում։
ԿՅԱՆՔԸ ՈՐՊԵՍ ԽԱՂ
Սակայն շուտով այդ աշխատանքը սաստիկ ձանձրացրեց Քըրքին, եւ նա այլ զբաղմունք գտավ իր համար. տեղափոխել Կանադայում արտադրվող «Մոսկիտ» ռմբակոծիչները Բրիտանական կղզիներ։ Դրա համար հիրավի ահռելի գումար էին վճարում. 1000 դոլար՝ մեկ չվերթի համար (ինչը մոտավորապես համապատասխանում է ներկայիս 10.000 դոլարին), սակայն ռիսկը նույնպես մեծ էր։ Միջին հաշվով չորս չվերթից միայն մեկն էր բարեհաջող ավարտվում։
Բայց հաջողությունը չդավաճանեց Քըրքորյանին։ 1944 թվականի մայիսին Քըրքը եւ նրա խմբի հրամանատար Ջոն Վուլրիջը նույնիսկ Ատլանտիկայի հատման արագության ռեկորդ սահմանեցին։ Վուլրիջը Շոտլանդիա հասավ 6 ժամ 46 րոպեում, իսկ Քըրքորյանը՝ 7 ժամ 9 րոպեում։ Սակայն ընդամենը մեկ ամիս անց հերթական թռիչքը քիչ մնաց վերջինը դառնար Քըրքի համար։ Կես ճանապարհին քամին հանկարծ լրիվ դադարեց ու ռազմակայան հասնելու հավանականությունը չափազանց փոքր էր։ Քըրքորյանին փրկեց աներեւակայելի բարեբախտությունը. երբ վառելիքը գրեթե վերջացել էր, առջեւում երեւաց նշանակման վայրի օդանավակայանը։
Բրիտանական ՌՕՈՒ-ում երկուսուկես տարի ծառայելու ընթացքում Քըրքը Եվրոպա փոխադրեց 33 ինքնաթիռ եւ բավականաչափ գումար կուտակեց, որպեսզի պատերազմի ավարտից հետո գնի սեփական ինքնաթիռ՝ մեկ շարժիչավոր «Սեսսնա»։ Դրանով նա ուսուցանում էր սկսնակ օդաչուներին եւ մասնավոր չվերթերով տեղափոխում բոլոր ցանկացողներին երկրով մեկ։
Այդպես 1945 թվականի հուլիսին նա առաջին անգամ հայտնվեց Լաս Վեգասում՝ ԱՄՆ-ի խաղատնային մայրաքաղաքում։ «Ես պարզապես ապշած էի այնտեղ տիրող եռուզեռից,- մտաբերում է Քըրքորյանը։ -Այդ փոքրիկ քաղաքում անցկացրի կյանքիս լավագույն օրերը»։
Բացի այդ, Քըրքը սկսեց զբաղվել փոքր ինքնաթիռների առեւտրով, իսկ նրա գնորդները հաճախ իր իսկ նախկին սաներն էին։ Երկու տարվա ընթացքում նա բավականաչափ վաստակեց, որպեսզի 1947 թվականին գնի Los Angeles Air Service փոքրիկ ավիաընկերությունը։ Այժմ Քըրքը հաճախ էր առիթ ունենում ընկերության գործերով այցելել Լաս Վեգաս։ 1940-1950-ական թվականներին նա չափազանց շատ էր խաղում խաղատներում։ Մի գիշերվա ընթացքում 50-80 հազար դոլար տանուլ տալը նրա համար սովորական բան էր։
Բայց հետզհետե Քըրքորյանը ձանձրացավ խաղից, եւ սեփական ընկերության գործերը սկսեցին գնալով ավելի հրապուրել նրան։ Գործերն այնքան հաջող էին ընթանում, որ 1968 թվականին Քըրքը վաճառեց իր ավիաընկերությունը արդեն 104 միլիոն դոլարով եւ ի լրումն` ստացավ նաեւ TransAmerica-ի բաժնետոմսերի խոշոր փաթեթ՝ մոտ 85 միլիոն դոլար արժողությամբ։
ԱՆԱՊԱՏԻ ՔԱՂԱՔԸ
Զբաղվել Լաս Վեգասի սրընթաց թանկացող հողի առեւտրով Քըրքորյանը փորձեց դեռեւս 1962 թվականին՝ ընդամենը 960 հազար դոլարով մոտ 8 հեկտար հող գնելով Սթրիփից ոչ հեռու (շրջան, որտեղ գտնվում են հիմնական հյուրանոցներն ու խաղատները)։ Ցածր գինը շատ պարզ բացատրություն ուներ. Քըրքորյանի տիրույթները Սթրիփից բաժանված էին նեղ հողաշերտով, որը պատկանում էր այլ սեփականատերերի։ Հողաշերտն այդ այնքան նեղլիկ էր, որ փոքրիշատե օգտակար ոչ մի կառույց այնտեղ տեղավորելն անհնար էր։ Քըրքը առանց դժվարության համոզեց տերերին հրաժեշտ տալ կես հեկտարից ոչ ավելի տարածքով այդ անօգուտ հողակտորներին։
Դրանից հետո հողի գինը աճեց բազմապատիկ։ Միայն վարձույթով դա տալով, Քըրքորյանը վեց տարվա ընթացքում ստացավ 4 միլիոն դոլար, իսկ 1968 թվականին վաճառելով ողջ հողատարածքը նոր խաղատան շինարարության համար՝ եւս 5 միլիոն։
Հենց այդ ժամանակ էլ Քըրքը ձեւակերպեց իր հաջողության բանաձեւը, որը հետո բազմիցս կրկնում էր. «Ես պարզապես չեմ փորձում կրծոտել ոսկորը մինչեւ վերջ։ Չեմ սպասում, մինչեւ գները հասնեն առավելագույնի։ Չէ՞ որ դրանք հանկարծակի ընկնելու սովորություն ունեն։ Ես անում եմ քայլն արդեն այն ժամանակ, երբ շահույթն ինձ արդարացի է թվում»։
Դրանից հետո Քըրքորյանը ծավալվեց ողջ թափով։ 1967 թվականին Լաս Վեգասում սկսեց կառուցել քաղաքի ամենամեծ հյուրանոցը՝ հողակտոր գնելով 5 միլիոն դոլարով։ Շատերն այդ նախագիծը համարում էին անհեռանկարային։ Հյուրանոցը Սթրիփից հեռու էր եւ պարզապես վիթխարի էր. դրա 30 հարկերում պետք է տեղավորված լինեին 1512 հյուրանոցահամարներ։
Այս անգամ հոռետեսներն իրավացի գտնվեցին։ Քըրքն ընկավ պարտքի տակ, նրա ընկերության բաժնետոմսերը կտրուկ արժեզրկվեցին։ Ստիպված եղավ նույնիսկ վաճառել Լաս Վեգասի իր տունը, ինքնաթիռը, զբոսանավը։ Անհաջողությունները տեւեցին մոտ մեկ տարի։ 1972-ին նա դարձյալ ոտքի կանգնեց եւ սկսեց կառուցել նոր «աշխարհի ամենամեծ հյուրանոցը»։
ԻՄ ԳՈՐԾԵՐՆ ԻՐԵՆՔ ԵՆ ԽՈՍՈՒՄ ԻՐԵՆՑ ՄԱՍԻՆ
Իր բոլոր հաջողություններով հանդերձ, Քըրք Քըրքորյանն ամենեւին էլ հաջողակ գործարարի տպավորություն չի թողնում։ Նա հազվադեպ է հայտնվում իրեն պատկանող ընկերությունների տնօրենների խորհուրդների նիստերում եւ երբեք հրապարակավ ելույթներ չի ունենում։ Բարձրաշխարհիկ երեկույթներից առավել գերադասում է ընկերների հետ շփումը, որոնց հետ մտերիմ է արդեն տասնամյակներ շարունակ։ Եւ նրան լավ ճանաչողները վստահեցնում են, որ Քըրքը մեղմաբարո մարդ է եւ հիանալի զրուցակից։
Բայց դա չի խանգարում նրան անողորմ լինել բիզնեսում։ Երբ 1969 թվականին Քըրքը գնեց Metro Goldwyn Mayer (MGM) հոլիվուդյան հանրահայտ կինոընկերությունը, նա ստուդիայի ողջ ռեկվիզիտն անմիջապես վաճառեց աճուրդային տանը՝ 1,5 միլիոն դոլարով։ Ուշագրավ է, որ իր կյանքի ընթացքում նա երեք անգամ գնել ու վաճառել է այդ կինոստուդիան։ Բայց անկախ նրանից՝ վաճառում է MGM-ն թե գնում, յուրաքանչյուր գործարքի հետ Քըրքորյանը մի քանի հարյուր միլիոն դոլարով ավելի է հարստանում։
Մի քանի օր անց կբոլորի Քըրք Քըրքորյանի 90 տարին, բայց նա շարունակում է եռանդագին զբաղվել գործերով եւ, դատելով ամենից, միանգամայն երջանիկ է։ Ապրում է Քըրքորյանը Լաս Վեգասի արվարձանում գտնվող շքեղ առանձնատանը, աշխարհով մեկ շրջում 18 միլիոն դոլար արժողությամբ DC-9 ինքնաթիռով կամ 45 մետրանոց զբոսանավով։ Իսկ նրա կրտսեր դուստրն ընդամենը ութ տարեկան է։
воскресенье, 23 июня 2013 г.
Փոլ Հոլբախ` մտքեր
Արդարադատությունը բոլոր հասարակական առաքինությունների հիմքն է: Իսկ խիղճը մեր ներքին դատավորն է, որն անսխալ վկայում է այն մասին, թե մեր արաքները որքանով են արժանի մեր մերձավորների հարգանքին կամ պարսավանքին:
Ժան Ռոստան` մտքեր
Բացատրվել կարելի է նրանց հետ, ովքեր խոսում են ուրիշ լեզվով, բայց ոչ նրանց հետ, ովքեր նույն բառերի մեջ բոլորովին այլ իմաստ են դնում: Եթե գրքում ճշմարտությունը ութսուն տոկոս է, նշանակում է այն հարյուր տոկոսով սուտ է: Սուտը կարող է լինել պակաս ստանման, քան հմտորեն ընտրած ճշմարտությունը: Եթե հավատում ես ճշմարտության զորությանը, մի ջանա համոզել, որ նա այնպես էլ կհաղթի: Ես գնահատում եմ նրանց քաջությունը, ովքեր կարող են շնորհիվ դրա ամեն ինչ կորցնել, ես գնահատում եմ նրանց զգուշավորությունը, ովքեր շնորհիվ դրա ոչինչ չեն կարող շահել: Ինչ-որ մեկի քաջությունը գնահատելու համար հարկավոր է իմանալ, թե ինչպիսին են նրա երկյուղները:Սիրել ինչ-որ բան ավելի շատ, քան կյանքը, նշանակում է կյանքը դարձնել ինչ-որ ավելի մեծ բան, քան նա կա: Մահը միակ բանն է, որ ավելին է իրեն իմաստավորող բառից: Ով մարդ է սպանում, նա մարդասպան է: Ով միլիոնավոր մարդիկ է սպանում, նա հաղթող է: Ով սպանում է բոլորին, նա աստված է:
Ստենդալ` մտքեր
Հիրավի, կյանքի կեսը, և ընդ որում` գեղեցկագույն կեսը, գաղտնիք է մնում այն մարդու համար, ով չի սիրել կրքոտությամբ: Սերը միակ կիրքն է, որին վճարում են այն նույն դրամով, ինչպիսին ինքն է կտրում: Սերը սքանչելի ծաղիկ է, բայց քաջություն է պահանջվում անդնդի եզրին մոտենալու և այն պոկելու համար: Մի փոքր հույսն էլ բավական է սերը կյանքի կոչելու համար: Երկու-երեք օր հետո հույսը կարող է անհետանալ, և չնայած դրան` սերն արդեն ծնվել է: Սիրել` նշանակում է հաճույք ճաշակել, երբ դու զգացմունքների բոլոր օրգաններով տեսնում, շոշափում, զգում ես, և որքան հնարավոր է` ավելի մոտ տարածության վրա լինի այն էակը, որին դու սիրում ես և որը սիրում է քեզ: Սիրելով, ամենախելացի մարդը այլևս ոչ մի առարկա չի տեսնում այնպիսին, ինչպիսին նա իրականում է: Կինը` մեծ մասամբ սովորական, դառնում է անճանաչելի և վերածվում է բացառիկ էակի:
Բնական է կոչվում այն, ինչը չի շեղվում սովորական գործելակերպից: Ինքնին հասկանալի է, որ ոչ միայն երբեք չպետք է խաբել սիրած էակին, այլև նույնիսկ թեկուզ փոքր-ինչ գունազարդել կամ խեղաթյուրել ճշմարտության անաղարտությունը: Որքան ուժեղ է մարդու բնավորությունը, այնքան նա քիչ է հակված անհավատարմության` սիրո մեջ:
Բնական է կոչվում այն, ինչը չի շեղվում սովորական գործելակերպից: Ինքնին հասկանալի է, որ ոչ միայն երբեք չպետք է խաբել սիրած էակին, այլև նույնիսկ թեկուզ փոքր-ինչ գունազարդել կամ խեղաթյուրել ճշմարտության անաղարտությունը: Որքան ուժեղ է մարդու բնավորությունը, այնքան նա քիչ է հակված անհավատարմության` սիրո մեջ:
Սիրո մասին
Ես ինքս ինձ փորձում եմ հաշիվ տալ այն զգացմունքի համար, որի բոլոր անկեղծ մարմնավորումները ունեն գեղեցիկի հատկանիշը: Ես փորձում եմ հնարավորին չափ չոր լինել: Ուզում եմ լռություն պարտադրել իմ սրտին, որը, թվում է, ասելու շատ բան ունի: Եվ ինձ թվում է, թե ճշմարտությունն եմ արձանագրում, այնինչ գրի եմ առնում միայն սրտիս հառաչանքը:
Միշտ մի փոքր կասկած. ահա ինչ է հարուցում այդ մշտական ծարավը, ահա ինչն է երջանիկ դարձնում սիրո կյանքը: Քանի որ վախը միշտ սիրո կողքին է, այդ զգացմունքի պատճառած հաճույքը երբեք չի կարող ձանձրացնել: Եվ այս երջանկության հատկությունը ծայրահեղ լրջությունն է:
Սիրո առաջին նշանն ի հայտ է գալիս, երբ բոլոր այլ զգացմունքների և մարդկային կարիքների պատճառած հաճույքներն ու ցավերը այլևս չեն հուզում: Նուրբ հոգիները սերը քաջալերելու և մաքրագործելու համար կարիք ունեն անկեղծության: Որպեսզի սիրտը կարողանա սիրել, մենություն է պետք, և հասարակություն է հարկավոր, որպեսզի սերը կարողանա հաջողություն ունենալ:
Իսկական սերը հաճախ է մտածել տալիս մահվան մասին, այդ միտքը ծնունդ է առնում ինքնակամորեն, առանց սարսափի, և մահը դառնում է համեմատության ամենասովորական առարկան, այն գինը, որը կարելի է վճարել բազում բաների համար…
Միշտ մի փոքր կասկած. ահա ինչ է հարուցում այդ մշտական ծարավը, ահա ինչն է երջանիկ դարձնում սիրո կյանքը: Քանի որ վախը միշտ սիրո կողքին է, այդ զգացմունքի պատճառած հաճույքը երբեք չի կարող ձանձրացնել: Եվ այս երջանկության հատկությունը ծայրահեղ լրջությունն է:
Սիրո առաջին նշանն ի հայտ է գալիս, երբ բոլոր այլ զգացմունքների և մարդկային կարիքների պատճառած հաճույքներն ու ցավերը այլևս չեն հուզում: Նուրբ հոգիները սերը քաջալերելու և մաքրագործելու համար կարիք ունեն անկեղծության: Որպեսզի սիրտը կարողանա սիրել, մենություն է պետք, և հասարակություն է հարկավոր, որպեսզի սերը կարողանա հաջողություն ունենալ:
Իսկական սերը հաճախ է մտածել տալիս մահվան մասին, այդ միտքը ծնունդ է առնում ինքնակամորեն, առանց սարսափի, և մահը դառնում է համեմատության ամենասովորական առարկան, այն գինը, որը կարելի է վճարել բազում բաների համար…
Ֆրանսուազ Սագան` "Մի Երեկո"
Զանգահարել Սիմոնին: Եվ զանգերը գնում էին հեռախոսալարի միջով, իսկ այդ ընթացքում լսափողը նրա կամքով այտի վրայից սահում- բարձրանում էր ականջին, սև ու թաց եբենոսի մեջ, որը նույնիսկ զզվելի էր ինչ- որ չափով, կորչում ու կրկին լսվում էին ականջ ծակող հնչյունները, երբ եբենոսը հեռանում կամ հպվում էր մաշկին: «Այս պահը ֆիլմում հուզիչ պահ կլիներ՝ իր սիրեցյալի հետ խոսելուց առաջ կինը հղկում- փափկեցնում է ձայնը…»: Սիմոնի ձայնը առույգ էր, Սիմոնի ձայնը՝ միշտ առույգ ու թարմ: Նա եզրակացրեց, որ զանգել էր ուշ ժամի:
- Ես եմ,- ասաց նա:
- Ինչպե՞ս ես,- ասաց Սիմոնը:- Ոչ, եթե դու զանգում ես այս ժամին, ուրեմն տրամադրությունդ տեղը չէ:
- Ես ինձ վատ չեմ զգում,- ասաց նա: Այդ մարդու քնքուշ ձայնից աչքերն արցունքոտվեցին:- Ես ինձ վատ չեմ զգում, սակայն կուզենայի դուրս գալ ու մի բաժակ բան խմել որևէ տեղ: Դու անկողնո՞ւմ էիր:
-Ոչ,- ասաց Սիմոնը,- և բացի այդ, ես նույնպես ծարավ եմ: Տասը րոպեից կլինեմ քեզ մոտ:
Երբ նա կախեց լսափողը և հայելու մեջ տեսավ իր աղավաղված դեմքը, իսկույն ևեթ ուժասպառ եղավ, դեռևս դուրս չեկած՝ հոգնեց դուրս գալու մտքից, ողջ էությունը լցվեց այս սենյակում մեն-մենակ մնալու ցանկությամբ, Մարկի բացակա ներկայությամբ, այն ամենով, ինչը հավանաբար պետք էր տառապանք անվանել: Ու սնել այդ տառապանքը ու նվիրվել այդ տառապանքին: Նրան հաջողվում էր ատելությամբ լցվել ինքնապահպանման այդ բնազդի հանդեպ, որն արդեն մեկ ամիս է, ինչ կամաց- կամաց այլանդակում, ասես խրտվիլակ էր դարձնում իրեն: Եվ ինչու՞ չփորձել գոնե մի քիչ տանջվել՝ խուսափելու, ամեն ինչից շարունակ խուսափելու փոխարեն: Պարզապես անիմաստ էր այդպես ապրելը, անիմաստ էր այդ դժբախտ վիճակում մնալը, ինչպես անիմաստ էր երջանիկ լինելու համար ջանքեր գործադրելը, անիմաստ էր մնացած ամեն ինչը՝ կյանքը, Սիմոնը, այս ծխախոտը, որ նա ճզմեց մոխրամանի մեջ՝ մեկ անգամ ևս այտերին կարմրաներկ քսելուց հետո:
Լսվեց դռան զանգի ձայնը: Սիմոնն էր: Երբ իջնում էին աստիճաններից՝ ուսի վրայով նա ժպտաց Սիմոնին, և սրա դեմքին մի շփոթված ժպիտ խաղաց: «Ճիշտ է,- մտածեց կինը,- Մարկից առաջ ես հանդիպում էի Սիմոնին, բայց հիմա ես մոռացել եմ, թե ինչն էր մեր բաժանման պատճառը»: Իսկապես, նա այդ շրջանից շատ բան չէր հիշում, որովհետև բոլոր հուշերը Մարկից այն կողմ չէին անցնում, փշուր-փշրվում էին՝ ասես դիպչելով Ժիրիկոյի ամրոցի պատերին: Օհ, բավ է մտածել Մարկի մասին: Նա այլևս Մարկին չէր սիրում, չէր ուզում, որ նա կրկին վերադառնա և հիմա, անկասկած, միմիայն իրեն էր խղճում, իրեն՝ ինչպիսին որ կա այս պահին՝ թմբլիկ, կոկիկ, ինքն իրենից գոհ, սավառնելով օտար ուղեծրում:
- Ես հոգնել եմ ինքս ինձնից,- մեքենայի մեջ ասաց նա:
- Դու միակ կինն ես,- ասաց Սիմոնը և նրա ձայնը փոխվեց ֆալցետի,- և մենք բոլորս էլ քեզ ենք սիրում:
- Գիտե՞ս ինչ,- ասաց կինը,- այդ ամենը շատ նման է Մաք-Օռլանի երգին:
Ես ուզում եմ, ես արդեն չգիտեմ,
Թե ինչ եմ ուզում,
Չլսել այսուհետ իմ ձայնը-
Ահա թե ինչ եմ ուզում…
- Իսկ իմ ձայնն ուզու՞մ ես լսել,- ասաց Սիմոնը:- Ես քեզ սիրում եմ, թանկագինս, ես քեզ սիրում եմ կրքոտ:
Նրանք երկուսով ծիծաղեցին: Իհարկե, ամեն ինչ ճիշտ էր ասված: Երբ կանգնեցին գիշերային գինետան առջև, Սիմոնը ձեռքը գցեց կնոջ ուսով, և նա մեքենաբար սեղմվեց Սիմոնին:
Նրանք պարեցին: Ջերմացնող, հրաշալի բան է երաժշտությունը: Կնոջ այտը հանգչում էր Սիմոնի ուսին, և նա լուռ էր: Նա տեսնում էր իր շուրջը պարող զույգերին, ծիծաղից այլափոխված կամ սպասումից լարված նրանց դեմքերը, նա տեսնում էր տղամարդկանց ձեռքերը, որոնք օղակել էին գրավիչ մարմինները՝ երաժշտության ռիթմին հանձնած կանանց իրանը: Ոչ մի բանի մասին նա չէր մտածում:
- Այս լռությունը…,- ասաց Սիմոնը,- Մարկի՞ն է վերաբերում:
Նա գլուխն օրորեց:
- Գիտե՞ս ինչ, Մարկի պատմությունը բոլորովին ուրիշ է: Ոչինչ պետք չէ չափազանցնել: Կյանքը անցնում է:
- Բարեբախտաբար,- ասաց Սիմոնը:- Կյանքն անցնում է, ես մնում եմ, դու մնում ես: Մենք պարում ենք:
- Մեր կյանքը պարելով էլ կանցնի-կգնա,- ասաց նա:- Մենք նման ենք այս մարդկանց, ովքեր միայն պարում են:
Լուսադեմին նրանք դուրս եկան մաքուր օդ շնչելու, դեմքները սառը ջրով թրջեցին, և Սիմոնի ավտոմեքենան նրանց տարավ Սիմոնի տուն: Նրանք ոչ մի բառ չփոխանակեցին, բայց հետո, երբ պառկեցին քնելու, նա համբուրեց Սիմոնի այտը, կուչ եկավ նրա ուսի մոտ, և Սիմոնը վառած մի ծխախոտ դրեց նրա շուրթերի արանքում:
Վարագույրներից այն կողմ մոտենում էր օրը, գետնին ընկած հագուստների վրա լույս էր շաղ տալիս, և նրա աչքերը առաջվա նման փակ էին:
- Գիտե՞ս,- անխռով ձայնով ասաց նա,- համենայն դեպս, կյանքը, այս ամենը ծիծաղելի են…
- Ի՞նչը,- ասաց Սիմոնը:
- Չգիտեմ:- Եվ նրա կողմը շուռ գալով՝ կինը քնեց կողքի վրա: Սիմոնը մի պահ մնաց անշարժ, հետո հանգցրեց իրենց երկուսի ծխախոտները և ինքն էլ քնեց:
суббота, 22 июня 2013 г.
Հերման Հեսսե` Մենակությունը անկախություն է…
.jpg)
Մարդը հնարավորություն ունի ամբողջովին տրվելու հոգևոր կյանքին, մերձենալու Աստծո սրբազան իդեալին: Եվ դրան հակառակ, նա բոլոր հնարավորություններն ունի տրվելու նաև բնազդական կյանքին, զգայական պահանջներին, և բոլոր ջանքերն ուղղելու ակնթարթային հաճույքներ ստանալուն: Ճանապարհներից մեկը տանում է դեպի սուրբը, դեպի հոգու նահատակը, դեպի ինքնամերժումը` հանուն Աստծո: Մյուս ճանապարհը տանում է դեպի անառակը, դեպի բնազդներից տառապողը, դեպի ինքնամերժումը` հանուն մարմնի:
Ապրել աշխարհում, ասես դա աշխարհը չէ, հարգել օրենքը, բայց, այնուհանդերձ, նրանից վեր կանգնել, տիրել`ասես չտիրելով, հրաժարվել` ասես դա բոլորովին էլ հրաժարում չէ,- կենսական բարձրագույն իմաստությանը հաճո այս բոլոր պահանջները կյանքի կոչելու ընդունակ է միմիայն երգիծանքը:
Այս պարզունակ, հարմարվող, այդքան քչով բավարարվող այսօրվա աշխարհի համար դու շատ խստապահանջ ու քաղցած ես, այդ աշխարհը մի կողմ կշպրտի քեզ, դու մի չափում ավելի ունես, քան անհրաժեշտ է նրան: Ով այսօր ուզում է ապրել և գոհ լինել իր կյանքից, նա իրավունք չունի լինել քեզ և ինձ նման: Ով ճնկճնկոցի փոխարեն պահանջում է երաժշտություն, հայացքների փոխարեն ուրախություններ, դրամի փոխարեն` հոգի, վազվզոցի փոխարեն` իսկական աշխատանք, զվարճալիքի փոխարեն` իսկական կրքեր, նրա համար այս փառավոր աշխարհը հայրենիք չէ…
Անատոլ Ֆրանս` մտքեր
Վոլֆգանգ Բորխերթ` "Առնետները Գիշերները Քնում են"
-Այստե՞ղ ես քնում։
Յուրգեն անունով տղան, մարդու ոտքերի արանքից նայելով արդեն մայր մտնող արևին, պատասխանեց.
-Չեմ քնում, հսկում եմ։
-Հա,- գլուխը շարժելով՝ ասաց մարդը, ուրեմն՝ այդ մեծ փայտն էլ հենց դրա համար ես պահում ձեռքիդ։
-Այո,- համարձակորեն պատասխանեց Յուրգենը և փայտը ամուր սեղմեց ափի մեջ։
-Ինչի՞ համար ես պահակություն անում,- հարցրեց մարդը։
-Չեմ կարող ասել,- փայտը սեղմելով՝ պատասխանեց տղան։
Մարդը զամբյուղը դրեց գետնին, դանակը մաքրեց տաբատով ու հարցրեց.
-Փող-մող, ինչ-որ բա՞ն ես պահպանում։
-Փո՞ղ, ո՛չ,- հեգնանքով պատասխանեց Յուրգենը։
-Դե լավ, հապա ի՞նչ։
-Ասացի՝ չեմ կարող ասել, բայց վող-մող չկա։
-Դե լավ, որ այդպես է, ես էլ քեզ չեմ ասի, թե ինչ կա զամբյուղիս մեջ,- ասաց մարդը և թեթևակի հարվածելով զամբյուղին՝ փակեց ծալովի դանակը։
-Ինքս գիտեմ ինչ կա զամբյուղում,- անտարբերությամբ պատասխանեց Յուրգենը,- ճագարի կեր է։
-Տեր Աստված,- աչքերը զարմանքից խոշորացրած՝ գոչեց մարդը,- որտեղի՞ց իմացար, շատ ճարպիկն ես, քանի՞ տարեկան ես։
-Ինը։
-Հա, ուրեմն՝ կարող ես ասել՝ երեք անգամ ինը քանի կլինի։
-Պարզ է,- ասաց Յուրգենը, և որպեսզի մտածելու ժամանակ ունենա, ավելացրեց,- էդ հո մի բան չի։- Եվ մարդու ոտքերի արանքից նայելով հեոու՝ հարցրեց.
-Ասում ես՝ երեք անգամ ինը, ջրի պես գիտեմ, քսանյոթ։
-ճիշտ է,- ասաց մարդը,- ես հենց այդքան ճագար ունեմ։
-Քսանյոթ հա՞տ,- հիացմունքից բերանը բաց՝ հարցրեց տղան։
-Իհարկե, եթե ուզես, կարող ես գալ ու նայել նրանց, մեծ մասը դեոևս փոքր են։
-Ախր, ես չեմ կարող գալ,- կասկածամտորեն պատասխանեց Յուրգենը,- պետք է պահակության անեմ։
-Մի՞շտ, նույնիսկ գիշե՞րը,- հարցրեց մարդը։
Յուրգենը մարդու կամարաձև ոտքերից հայացքը բարձրացրեց, նայեց նրա դեմքին ու շշնջաց.
-Այո, միշտ, միշտ, շաբաթ օրվանից մինչև հիմա։
-Այսինքն՝ ընդհանրապես տուն չես գնում։ Բա որտե՞ղ ես հաց ուտում։
Տղան բարձրացրեց մի քարակտոր և պահած կես հացը և թիթեոյա տուփը ցույց տվեց մարդուն։
- Աա՜ա, նույնիսկ ծխո՞ւմ ես,- հարցրեց մարդը,- ուրեմն՝ ծխամորճ էլ պետք է ունենաս։
-Ծխամորճ չեմ սիրում, սիգարեթ եմ փաթաթում,- ամաչելով պատասխանեց Յուրգենը։
-Ափսոս, որ չես կարող գալ,- զամբյուղը վերցնելու նպատակով կռացավ մարդը, և շարունակեց,- եթե գայիր, կտեսնեիր ճագարներին, հատկապես՝ փոքրերին, գուցեև մեկին ընտրեիր քեզ համար, բայց ափսոս, որ չես կարոդ պահակությունդ թողնել։
-Ոչ, ոչ, չեմ կարոդ- տրտմորեն պատասխանեց Յուրգենը։
-Շատ լավ,- զամբյուղը վերցնելով՝ ասաց մարդը,- ինչ արած՝ եթե չես կարող, բայց, իսկապե՜ս, ափսոս էր։ Մարդը շրջվեց, որ գնա։
-Եթե ոչ մեկին չասես, կասեմ, թե ինչու չեմ գալիս,- արագորեն վրա բերեց Յուրգենը,- առնետների պատճառով։
Մարդը կամարաձև ոտքերը մի քայլ առաջ դրեց ու հարցրեց.
-Առնետների՞։
-Այո՛, ախր, առնետները ուտում են մեռածների մարմինը։ Իրենց ուտելիքը հենց դա է՝ մեռածների մարմնի միսը։
-Ո՞վ է այդպես ասել։
-Մեր ուսուցիչը։
-Եվ դու եկել ես այստեղ, որպեսզի հսկես առնետների՞և։
-Առնետներին չէ,- ցածրաձայն ասաց տղան, իսկ հետո ավելացրեց,- եղբորս եմ հսկում, եղբայրս տակն է մնացել։
Հետո ձեռնափայտով ցույց տալով ավերված պատերը՝ ավելացրեց.
-Հանկարծ ներքնահարկը մթնեց, այլևս նրան չտեսա։ Շատ կանչեցինք, ախր, ինձանից շատ պուճուր էր, ընդամենը չորս տարեկան։ Պետք է այստեղ իրեն պահպանեմ, ինձանից շատ պուճուր էր։
Մարդը նայեց տղայի խռիվ մազերին ու հանկարծ ասաց.
-Լսիր, ձեր ուսուցիչդ ձեզ չի՞ ասել, որ առնետները քնում են գիշերը։
-Ո՜չ, չի ասել- պատասխանեց Յուրգենը, որի դեմքը շատ հոգնած տեսք ընդունեց;
-Ա՜յ քեզ ուսուցիչ, բա նման բանը չեն իմանա՞։ Պարզ է, որ առնետները գիշերը քնում են։ Դու էլ գիշերները գնա տուն ու հանգիստ քնիր։ Աոնետնեըը միշտ, միշտ քնում են գիշերը, հենց որ մութը ընկնում է, գնում ու քնում են։
Յուրգենը ձեռքում պահած փայտի ծայրով մի փոքրիկ փոս քանդեց հողում - շշնջաց.
-Պիտի բարձրաձայն աղոթենք...
-Գիտե՞ս ինչ,- տեղում անհամբեր շարժվելով՝ ասաց մարդը,- ես արագ կգնամ, ճագարների կերը կտամ,- հենց որ մութը ընկավ, կգամ քո ետևից, գուցե ճագարի ձագերից մեկն ինձ հետ վերցնեմ։ Ի՞նչ ես կարծում։
Յուրգենը, դեռևս գետնին փոսիկներ փորելով և սպիտակ ու մոխրագույն ճագարների մասին մտածելով, շշնջաց.
-Չգիտեմ։
Մարդը ավերակույտների վրայով ուղղվեց դեպի ճանապարհը։
-Հա, մեր ուսուցիչը պիտի իր գործը փոխի,- ասաց տղան,- այ քեզ ուսուցիչ, չգիտի, որ առնետները գիշերը քնում են։ Հետո ոտքի կանգնեց և բարձրաձայն բղավեց մարդու ետևից.
-Նրանցից մեկն ինձ տվեք, կլինի՞ այն սպիտակներից մեկը։
Մարդը, շարունակելով իր ճանապարհը, ասաց.
-Կաշխատեմ, դու դեռ այստեղ պիտի սպասես, երբ վերադառնամ, քեզ հետ կգնանք ձեր տուն, որպեսզի հայրիկիդ սովորեցնեմ, թե ինչպես ճագարի վանդակ պատրաստի, դու էլ պետք է սովորես։
-Շա՚տ լավ, կսպասե՜մ,- բղավեց Յուրգենը,- քանի դեռ չի մթնել, պահակություն կանեմ և էլի կսպասեմ։ Մեր տանը փայտ ու տախտակ էլ կա, այն փայտե արկղերից։
Մարդը այլևս չէր լսում, կամարաձև ոտքերով վազում էր դեպի բոսորագույն արևը և, ձեռքում բռնած ճագարների կերով ու ցեխոտ խոտաբույսերով լեցուն զամբյուղը, մի կողմից մյուս կողմ էր ճոճվում։
Ֆրանց Կաֆկա` Եթե ես դատապարտված եմ, ապա ոչ միայն մահվան, այլեւ պայքարին մինչեւ մահը
Եթե ես դատապարտված եմ, ապա ոչ միայն մահվան, այլեւ պայքարին մինչեւ մահը:
Ամեն ինչ, այդ թվում սուտը ծառայում է ճշմարտությանը: Ստվերները չեն կարող հանգցնել արեւը:
Երջանկությունը բացառում է ծերությունը: Նա, ով ի վիճակի է տեսնել հրաշալին, չի ծերանում:
Անհրաժեշտություն չկա դուրս գալու տնից: Նստիր տանը, սեղանի մոտ եւ լսիր, անգամ մի լսիր, այլ սպասիր, եւ աշխարհը կբացվի քո առաջ, այն այլ կերպ չի կարող:
Ամեն ինչ վայրկյանի մեջ է: Նրանով է որոշվում կյանքը: Գիրքը պետք է կացին լինի` մեր մեջ սառած ծովը ջարդելու համար: Մարդիկ հիմնականում այդքան էլ չար չեն: Մարդիկ ուղղակի վատ արարքներ են գործում եւ իրենց վրա մեղք վերցնում, որովհետեւ չեն գիտակցում իրենց արարքների հետեւանքները: Նրանք լուսնոտներ են, ոչ թե չարագործներ:
Վանդակը գնում է թռչուն փնտրելու:
Կյանքն անընդհատ շեղում է մեր ուշադրությունը, եւ մենք չենք էլ հասկանում, թե կոնկրետ ինչից է շեղում: Թեեւ ես ուշացել եմ, սակայն չէ՞ որ ես այստեղ եմ:
Աղբյուր` http://www.hraparak.am
Աղբյուր` http://www.hraparak.am
Մորիս Մետերլինկ` Երջանկությունը ծիծաղի մեջ չէ
Աշխարհը չի վերջանում մեր տան շեմին: Մեր ճանաչողության սահմանը մեզ արժանահավատ է թվում, բայց միակ բանը, որ նրանում արժանահավատ է` մեր անգիտությունն է: Սահմանափակ խելքը ոչ այլ ինչ է, եթե ոչ սահմանափակ հիմարություն: Ժամանակի ընթացքում կյանքը համոզում է յուրաքանչյուրին, որ հրաշքներ չկան, բացի ճշմարտությունից: Սակայն երբեմն անհրաժեշտ չէ առանց մտածելու տրվել այն ժամանակահատվածի ճշմարտություններին, որում ապրում ես: Բավական չէ տիրել ճշմարտությանը, պետք է, որ նա էլ մեզ տիրի: Մենք արժենք սոսկ նրան, ինչին արժեն մեր տագնապներն ու տխրությունները: Մենք ճաշակում ենք միայն այն երջանկությունը, որն ընդունակ ենք ընկալելու: Իսկ երջանկությունը ծիծաղի մեջ չէ:
Անտուան դե Սենտ Էկզյուպերի` մտքեր
Մարդ լինելը բառացիորեն նույնն է, ինչ որ պատասխանատվություն կրելը: Իսկ սա նշանակում է, որ պետք է ամոթ զգաս, երբ տեսնում ես ոչնչով չարժանացած երջանկությունը:Մեր աշխարհում կյանքի յուրաքանչյուր դրսևորում ձգտում է զնմանին: Նույնիսկ ծաղիկները, քամուց օրորվելով, այլ ծաղիկներին են փարվում, կարապներին ծանոթ են բոլոր կարապները և միայն մարդիկ են ներփակվում մենության մեջ:
Ցանկացած բարձունք տառապալից է: Վերածնունդը ցավալի է: Սակայն առանց տառապելու ես չէի լսի երաժշտությունը: Տառապանքները օգնում են հնչել երաժշտությանը:
Հիշիր. անհաղթահարելի խնդիրը, հակասությունը ստիպում են քեզ անցնել ինքդ քո վրայով, ինչը նշանակում ` աճել, ապա թե չես կարող հաղթահարել դրանք:
Երբ մենք գիտակցենք մեր դերը երկրի վրա, թեկուզև ամենահամեստ և աննշան դերը, միայն այդժամ երջանիկ կլինենք: Այդժամ մենք կարող են հանգիստ ապրել և մահանալ, քանի որ այն, ինչն իմաստավորում է կյանքը, իմաստավորում է նաև մահը:
Մենք անմահություն չենք պահանջում: Սակայն մեզ անտանելի է տեսնել, թե ինչպես են արարքներն ու իրերը հանկարծակի կորցնում իրենց իմաստը: Այդժամ հայտնաբերվում է մեզ շրջապատող դատարկությունը:
Մարդ դառնալու համար շատ բան պետք է վերապրել:
Աշխարհի արժանապատվությունը կարող է փրկվել միայն մի դեպքում. Եթե հիշենք դրա մասին: Իսկ այդ արժանապատվությունը կազմված է երեք բանից. գթասրտությունը, գիտելիքի հանդեպ սերը և քո ներսի մարդու հանդեպ հարգանքը:
Մարդը միայն հարաբերությունների հանգույց է և միայն հարաբերություններն են կարևոր մարդու համար:
Պատերազմը իրական սխրանք չէ, պատերազմը սխրանքի փոխնակն է: Սխրանքի հիմքում կապերի հարստությունն է, որոնք ստեղծվում են, խնդիրներն են, որոնք դրվում են և բարձունքներն են, դեպի որոնց մղվում են: Ղուշ կամ գիր խաղը սխրանք չի դառնա, նույնիսկ եթե դրանում կենաց մահու գինը դրվի: Պատերազմը սխրանք չի: Պատերազմը հիվանդության պես մի բան է:
Ճշմարտությունն այն է, ինչը պարզեցնում է աշխարհը, այլ որ թե այն, ինչը քաոս է ստեղծում, այնբազմազանությունից ընդհանուրը առանձնացնող լեզուն է:
Երբ թույլ ես տալիս քեզ վարժեցնել, հետո կարող է և արտասվես:
Եթե ինքս ինձ խղճալով ես իմ դժբախտությունները դաժան ճակատագրով եմ բացատրում, ես ինձ ենթարկեցնում եմ այդ ճակատագրին, եթե ես դրանք վերագրում եմ դավաճանությանը, ես ինձ ենթարկեցնում եմ այդ դավաճանությանը, սակայն երբ ես ամբողջ պատասխանատվությունը վերցնում եմ ինձ վրա, դրանով իսկ հաստատում եմ իմ մարդկային հնարավորությունները:
Չնայած մարդկային կյանքը գին չունի, մենք միշտ այնպես ենք վարվում, կարծես ավելի արժեքավոր բան կա: